Project Teamreflectie
Aanleiding
Corona zorgde (en zorgt) in de verpleeghuizen voor stress en werkdruk bij zorgmedewerkers. Hoe zorgen we ervoor dat de medewerkers het werk desondanks volhouden en niet uitvallen? Tijdens de eerste coronapandemie in 2020 is daartoe de methode/interventie Teamreflectie ontwikkeld in de regio Midden-Brabant op initiatief van de VVT zorgorganisaties, Zorgkantoor VGZ en het team Waardigheid en trots in de regio. Teamreflectie is geïnspireerd op de debriefing-aanpak van defensie en ontwikkeld in samenwerking met psychologen.
Doel
Door het inzetten van teamreflectie kunnen we medewerkers in een zo vroeg mogelijk stadium ondersteunen om gezond te blijven. Dit voorkomt uitval op de langere termijn. De aanpak Teamreflectie heeft als doel het werkgeluk te vergroten en (ziekmakende) stress tegen te gaan.
Aanpak
Teamreflectie gaat uit van de erkenning dat een team te maken heeft (gehad) met stressvolle situaties en dat het belangrijk is aan deze periode of situatie aandacht te geven. Onder leiding van een coach krijgt een team de gelegenheid hierop te reflecteren. Teamleden krijgen handvatten voor het omgaan met stress en er worden afspraken gemaakt over hoe men elkaar kan ondersteunen. Na enkele maanden volgt een tweede bijeenkomst met het team. Een belangrijke pijler is de buddy-aanpak. Deelnemers geven terug:
In eerste instantie is het een ventiel voor opgebouwde spanning. Het openen van dit ventiel neemt al veel (ziekmakende) stress weg.
Teamreflectie is geen vergadering, maar vooral een moment waarin besproken wordt ‘hoe doen we het met elkaar?’. Dit biedt de mogelijkheid om dingen goed bespreekbaar te maken en op te ruimen.
Emoties zitten hoog. Het normaliseren van de klachten brengt ontspanning in de groep en op persoonlijk niveau.
Veel zorgmedewerkers dragen mogelijk in meer of mindere mate een ‘ziekmakende’ last. De teamreflectie in de vorm van psycho-educatie leidt tot inzichten, tot effectieve reflectie op jezelf en op elkaar en tot handelswijzen om hier beter mee om te gaan.
Deelnemers ervaren de tijd om aandacht aan elkaar te kunnen besteden als blijk van waardering en voelen zich serieus genomen.
Veel deelnemers geven aan dat deze vorm van teamreflectie ook voor de corona crisis goed zou zijn geweest. Dit is tevens terug te zien in de hoge waarderingsscores van de teamreflectie als geheel.
Behaalde resultaten
In West- en Midden-Brabant zijn bij 10 organisaties volgens de train the trainer methode 65 interne coaches bekwaamd in de methode.
Bij 120 teams is ook een ervaren externe coach ingezet ter ondersteuning van het team en de interne coach.
Deelnemers geven aan dat de methode Teamreflectie ondersteunt om elkaar binnen een team op te vangen en op de been te houden bij heftige en aanhoudende stressvolle gebeurtenissen. Zo is het mogelijk om de soms verwoestende impact van stress te reduceren, sneller en effectiever te herstellen van stress en jezelf en elkaar te behoeden voor uitval.
In de tweede helft van 2021 is een effectmeting uitgevoerd naar de opbrengsten en voorwaarden voor succesvolle implementatie. Deze meting heeft geresulteerd in een rapportage en een routekaart voor implementatie. Deze zijn hier te downloaden: samenvatting en routekaart teamreflectie
Daarnaast zijn de ervaringen met Teamreflectie in de regio gedeeld tijdens het Waardigheid & Trots congres – Werken met plezier op 22 november 2021.
Compacte organisaties zijn in 2022 geïnformeerd over de methode. Twee van deze organisaties hebben hun teams ondersteund met behulp van een externe coach.
In 2022 is gewerkt aan de structurele implementatie van Teamreflectie als onderdeel van het palet aan HR-tools dat bijdraagt aan het welbevinden en werkplezier van teams.
Deelnemende organisaties
Mijzo, Thebe, Amaliazorg, Het Laar, Actief Zorg, De Wever, Zorggroep Elde Maasduinen, Maria-oord, Surplus, St. Elisabeth Roosendaal, tanteLouise, Crataegus Woonzorg en Maaswaarden zorg.
Meer informatie en contact
Monique Cooijman, Monique.Cooijman@thebe.nl
“Je spreekt elkaar elke dag, maar toch ben ik achter dingen gekomen die ik niet wist. Zo zat iemand thuis in een hele heftige situatie wat je ook meeneemt naar je werk.”